Celem opracowania jest holistyczna analiza sytuacji w obrocie nieruchomościami rolnymi. Aktualne funkcjonowanie rynku ziemi rolnej jest przedstawione na tle tendencji, jakie zaszły w latach wcześniejszych. Wprawdzie wnioskowanie dotyczy przede wszystkim warunków na polskim rynku nieruchomości rolnych, ale zbadano również te kwestie w wybranych krajach europejskich.

Praca zawiera analizę danych dotyczących skali zmian prawa własności i użytkowania gruntów rolnych, cen zakupu gruntów rolnych i ich dzierżaw, segmentacji rynkowego i nierynkowego obrotu nieruchomościami rolnymi. Obejmuje również analizę zasad gospodarowania Zasobem WRSP z perspektywy jego racjonalnego wykorzystania i wpływu stosowanych norm na rozwój rodzinnych gospodarstw rolnych i umocnienie ich pozycji w strukturach agrobiznesu. Omówione zostały również wybrane aspekty uwarunkowań ekonomicznych, społeczno-demograficznych i strukturalnych, a przede wszystkim prawnych, które implikują zmiany prawa własności i użytkowania ziemi rolnej. W opracowaniu przedstawiono rolę KOWR w przestrzeganiu prawnych zasad funkcjonowania obrotu gruntami rolnymi i realizacji polityki rolnej w tej kwestii. Publikacja omawia również zagadnienia związane z nabywaniem ziemi rolnej przez cudzoziemców oraz porusza problematykę związaną z cenami gruntów rolnych i ich dzierżaw w wybranych państwach europejskich.

Podsumowując, publikacja stanowi kompleksowe źródło informacji na temat stanu i dynamiki rynku gruntów rolnych, ukazując jego złożoność nie tylko w skali kraju, ale również w poszczególnych regionach Polski, wskazując na czynniki wpływające na różnicowanie przestrzenne zachodzących zmian w obrocie gruntami rolnymi. Te kwestie są kluczowe dla zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, a zwłaszcza sektora rolnego i zachowania bezpieczeństwa żywnościowego kraju. Zagadnienia związane z tą tematyką są analizowane w IERiGŻ PIB od 1998 roku.