Seminarium European Rural Development Network, Tylicz 21-22 października 2005 r.

Seminarium międzynarodowej sieci naukowej European Rural Development Network nt. "Rural development capacity in Carpathian Europe" (Tylicz 21 - 22 październik 2005)

W dniach 21 - 22 października 2005 r. w Tyliczu odbyło się seminarium poświęcone zdolności rozwoju obszarów wiejskich Karpat w krajach Europejskich. W seminarium zorganizowanym przez Zbigniewa Floriańczyka z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej-BIP, Konrada Czapiewskiego z Instytutu Geografii i Zagospodarowania Przestrzennego PAN oraz Andrzeja Jucherskiego z Instytutu Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa odział w Tyliczu uczestniczyli:

1. przedstawiciele Polski tzn. IBMER, IERiGŻ-BIP, IGiZP-PAN, IMUZ, INUG-BIP, MRiRW DROW
2. reprezentanci zagranicznych Instytucji Badawczych tzn. Austrii, Republiki Czeskiej, Rumunii, Słowacji, Węgier.

Podczas seminarium zaprezentowano wyniki prac badawczych z dziedziny geografii, ekonomii, demografii, socjologii oraz mechanizacji rolnictwa.

Pierwsza z prezentowanych prac Klausa Wagnera (Austria) wskazała na efekty działań prowadzonych w ramach rozwoju obszarów wiejskich w latach 2000 - 2006, m.in. ich wpływ na krajobraz. Istotę prezentacji stanowił wielofunkcyjny rozwój będący jednym z głównych celów wspólnej Polityki Rolnej.

Jan Tesitel (Republika Czeska) przedstawił analizę warunków socjalno-ekonomicznych lokalnych społeczności oraz podejścia do włączania potencjału środowiska naturalnego w rozwój obszarów wiejskich.

Charakterystyka społeczeństwa na obszarach wiejskich na Węgrzech była przedmiotem prezentacji Teresy Kovacs (Węgry). Tematem przewodnim było zidentyfikowanie przyczyn "opóźnienia" w rozwoju części regionów wiejskich.

Konrad Czapiewski (Polska) przeanalizował pod względem przestrzennym zakres bezrobocia na terenie Polski i Europy. Wskazał na główne skutki bezrobocia oraz sposoby pomiaru danego problemu.

Głównym celem prezentacji Balinta Csatari (Węgry) było określenie kierunku ze wskazaniem możliwości i barier rozwoju obszarów wiejskich na Węgrzech. Cechą wspólną nowo przyjętych członków UE okazują się być problemy natury socjalnej szczególnie w odniesieniu do obszarów wiejskich.

Dan Marius Voicilas (Rumunia) scharakteryzował bezpośrednie inwestycje zagraniczne w latach 1990 - 2003 w Rumunii. Wielkość oraz struktura napływających środków finansowych skierowanych na obszary wiejskie w badanym okresie wskazują, że kapitał zagraniczny w niewielkim stopniu zainteresowany był w inwestowaniem w obszary wiejskie w Rumunii.

Ewaluacja potencjału środowiska naturalnego na obszarach rolniczych oraz bieżące zmiany produkcji rolniczej na terenie regionu Karpackiego dokonana przez Jerzego Kozyrę (Polska) pokazała rodzaje wsparcia obszarów wiejskich, granice obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania na terenie górskim oraz znaczenie prowadzenia monitoringu przestrzeni produkcyjnej. Wskazała na środowiskowe i socjalno-ekonomiczne czynniki wpływające na zmianę sposobu gospodarowania na terenach południowej Polski oraz obecne systemy produkcji rolniczej.

Andrzej Eymontt (Polska) scharakteryzował wymagania techniczne maszyn i urządzeń rolniczych przeznaczonych do użytkowania na obszarach górskich. Prelegent wskazał na konieczność uwzględnienia w pracach projektowych wymagań stawianych produkcji ekologicznej ? najwłaściwszej dla terenów górskich.

Prezentacja Jozsefa Poppa (Węgry) rynków rolny na Węgrzech i w nowych krajach członkowskich wskazała na postępujący proces integracji rynków nowych członków UE z krajami UE-15. Prezentacja obejmowała również prognozę wpływu płatności bezpośrednich na dochodowość podstawowych produktów rolnych.

Jan Ferenec (Słowacja) scharakteryzował zmiany w krajobrazie wiejskim jakie miały miejsce w latach 1999 - 2000 na Słowacji. Z wykorzystaniem program CORIN (Coordination of Information on the Enviroment) wskazał na zmiany w rolniczym zagospodarowaniu gleby oraz ich skutki przekładające się na zmianę krajobrazu wiejskiego.

Porównanie zmian w użytkowaniu oraz własności ziemi w Republice Czeskiej zaprezentował Ladislav Jelinek (Republika Czeska). Zaprezentowano strukturę własności ziemi oraz konsekwencje funkcjonowania rynku ziemią. Na oparciu o wyniki projektu IDEMA (Impact of Decoupeling and Modulation on Agriculture) wskazano na bariery w rozwoju gospodarstw rolnych.

Filon Toderoiu (Rumunia) zaprezentował ograniczenia oraz możliwości rozwoju obszarów górskich w Rumunii. Z wykorzystaniem studium przypadku wskazał na podstawowe cechy rolnictwa oraz gospodarki żywnościowej Rumunii. Szczególną uwagę poświęcono zależności wielkości zakupów środków produkcji od towarowości produkcji gospodarstwa rolnego.

Na zakończenie sesji naukowej Antoni Kuźniar i Marek Kopacz (Polska) zaprezentowali zakres prac prowadzonych w Małopolskim Centrum Badawczym Instytutu Melioracji i Użytków Zielonych oraz scharakteryzowali rejon małopolski pod względem zakresu badawczego, turystycznym, produkcyjnym i rolniczym.

W podsumowaniu seminarium organizatorzy - Zbigniew Floriańczyk oraz Konrad Czapiewski przedstawili koncepcję dalszej współpracy i prowadzenia badań w ramach sieci naukowej. Uczestnicy seminarium mieli okazje zapoznać się z projektem przydomowej oczyszczalni ścieków zaprojektowanej na potrzeby producentów rolnych przez Instytut Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Wsi odział w Tyliczu.

W ramach seminarium zorganizowano wyjazd studyjny do gospodarstwa zlokalizowanego w miejscowości Żagiestów. Wyjazd miał na celu przedstawienie reprezentantom różnych krajów regionu Karpackiego gospodarstwa rolnego zlokalizowanego na terenie polskich gór. Wyjazd był okazją do wymiany spostrzeżeń, podkreśleniem różnic przestrzennych i produkcyjnych gospodarstw położonych na obszarach górskich w różnych krajach.