Projekt badawczy pt. "Mechanizm interakcji marż i koniunktury na przykładzie polskiego sektora spożywczego"

W okresie 20.08.2014.-19.12.2015. w Instytucie realizowano projekt badawczy pt. Mechanizm interakcji marż i koniunktury na przykładzie polskiego sektora spożywczego finansowany ze środków przyznanych przez Narodowe Centrum Nauki (grant nr 2013/11/N/HS4/02427, konkurs PRELUDIUM). Kierownikiem grantu była mgr Justyna Kufel, a opiekunem naukowym dr hab. Szczepan Figiel, prof. IERiGŻ-PIB. Główny problemem badawczy stanowiło wyjaśnienie mechanizmu wzajemnego oddziaływania na siebie marż i koniunktury w polskim przemyśle spożywczym. W szczególności poszukiwano odpowiedzi na powiązane pytania: jak i dlaczego marże zmieniają się na tle zmian cyklu koniunkturalnego, a także czy ich zmiany mają wpływ na wahania koniunktury?

Do głównych osiągnięć merytorycznych realizacji grantu można zaliczyć:

• Zastosowanie metod liczenia marż monopolistycznych opartych na marżach czynnika pracy z rozwinięciami autorstwa Gali i in. [2007] oraz Nekardy i Rameya [2013], które dostosowano do danych dostępnych w polskich bazach statystycznych, jak również metody badania interakcji marż w przemyśle spożywczym i koniunktury makroekonomicznej, sektorowej i branżowej, wcześniej nie prezentowane w polskiej literaturze przedmiotu (modele regresji panelowej, modele VAR, analizy spektralne i cross-spektralne).
• Obliczenie marż Roegera w oparciu o dane zagregowane dla branż przemysłu spożywczego pochodzące z formularza SP i Z-06, co również stanowi nowość w polskiej literaturze przedmiotu.
• Zbadanie interakcji marż i koniunktury w odniesieniu do poszczególnych branż przemysłu spożywczego.
• Identyfikacja branż przemysłu spożywczego, w których obserwowane marże mogą być predyktorami wahań koniunktury makroekonomicznej.
• Interpretacja uzyskanych wyników w świetle teorii cyklu koniunkturalnego autorstwa Michała Kaleckiego, który w analizach cykli koniunkturalnych wykorzystywał teorię podziału dochodu narodowego.
• Wskazanie branż o najwyższych marżach oraz wstępne sformułowanie rekomendacji z zakresie polityki konkurencji.

Szczegółowe wyniki badań przeprowadzonych w ramach realizacji projektu przedstawiono w artykułach przyjętych lub zgłoszonych do publikacji w następujących czasopismach: Acta Scientiarum Polonorum, Argumenta Oeconomica, Equilibrium, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie – Problemy Rolnictwa Światowego. Prezentowane były one również na konferencjach naukowych odbywających się w kraju i za granicą, takich jak:

• 14th Euroasia Business and Economics Society Conference zorganizowana przez Euroasia Business and Economic Society (EBES), 23-25.10.2015., Barcelona.
• 8th International Conference on Applied Economics. Contemporary Issues in Economy zorganizowana przez Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Oddział w Toruniu, Instytut Badań Gospodarczych oraz Katedrę Ekonomii Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, 18-19.06.2015, Toruń.
• International Conference on Advanced Research in Business and Social Sciences zorganizowana przez Mirpur University of Science and Technology, 2-3.09.2015., Kuala Lumpur.
• Międzynarodowa konferencja naukowa nt. Ceny w sektorze rolno-żywnościowym i w jego otoczeniu, VII z cyklu Przemiany w gospodarce żywnościowej w krajach europejskich zorganizowana przez Katedrę Ekonomii i Polityki Gospodarczej, Wydział Nauk Ekonomicznych

Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, 3.12.2015., Warszawa.

• XIII Międzynarodowa Konferencja Naukowa pt. Globalne problemy rolnictwa i gospodarki żywnościowej zorganizowana przez Katedrę Ekonomiki Rolnictwa i Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych, Wydział Nauk Ekonomicznych Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, 16-17.06.2016., Rogów.